Wymowa:-)

Konkretne pytanie.

Co czynić w wymowie z takimi słówkami jak "Energie", "Batterie", "Industrie", "Harmonie" itp. itd? Chodzi mi o końcówkę -ie, która zazwyczaj powoduje niezły zamęt: jedni czytają ją "-iii" z akcentem, drudzy "-i" bez akcentu, jeszcze inni "-ie", a nawet "-ije", ale większość z nich coś łączy: starają się tę końcówkę wypowiadać jak najciszej, żeby broń Boże nikt nie dosłyszał.
O ile przy słówku "Industrie" raczej nie mam wątpliwości, to pozostałe tego typu czasem sprawiają problem. Czytałam zasadę wymowy w alles klar 3, jakieś tam akcenty, ale skąd mam wiedzieć, kiedy to właśnie końcówka ma być akcentowana? Jest na to jakaś prostsza reguła?

Zawsze w pierwszej kolejności obowiązuje wymowa standardowa Hochdeutsch:

enɛr​ˈgiː

gdzie dwukropek, jak pewnie wiesz, oznacza długość, a że "ie" w języku niemieckim zazwyczaj powinno (przynajmniej teoretycznie) powstawać przy napiętych wiązadłach głosowych (czego język polski nie posiada, więc czasem porównuje się to z wyciskanym posiedzeniem na kibelku - przynajmniej wśród studentów pierwszego roku germy, którzy to mają zaraz na początku pierwszego roku na fonetyce). Oznacza to wyraźne wtórne zaakcentowanie, bo główny najsilniejszy akcent wyrazowy przypada na "er" (co widać w zapisie transkrypcyjnym).

Większość użytkowników naszego forum nie bez racji zaleca kopanie w internetowym Ponsie, który ma moduł wymowy. Ja ten ponsowy moduł z acapelli uważam za taki sobie, bo od lat korzystam z Langenscheidt YDP - taki słownik komputerowy, który sobie kiedyś nabyłem. Jasne, że to starocie informatyczne (choć chyba nadal w handlu jest) i daleko mu do Ponsa. Ma jednak swoje 40 000 + 40 000 wyrazów i wszystkie niemieckie hasła mają piękną perfekcyjną, głośną, czytelną i wyraźną wymowę niemiecką nagraną przez autentycznego lektora niemieckiego (nie byle jakiego zresztą).

Oto przykład z wyrazami, co do których masz wątpliwości:

https://yadi.sk/d/0yze5cP1bqGsm

Podsumowując:

Te wyrazy mają siłą rzeczy swoisty podwójny akcent. Pierwotny akcent możesz znaleźć w transkrypcji w słowniku Ponsa lub uważnie słuchając nagrania (a dla osób umuzykalnionych to bułka z masłem). Wtórny samoistny akcent wynika z napiętego "i" (czy w mądrych książkach od fonetyki to nazywają wtórnym akcentem, to nie wiem, bo to nie moja działka branżowa, ale tak nazwałem i już).

PS. Jakbyś była fanem StarTreka (w niemieciej wersji), to byś często słyszała, jak kapitan Picard czy admirał/kapitan Kirk daje rozkaz do odpalenia Warp-Antrieba mówiąc bardzo ładnie i czytelnie "Energie" (właśnie z głównym i wtórnym akcentem).

No to jak już wzięliśmy kilka nagrań z tego słownika, to zareklamujmy chociaż w ramach zadośćuczynienia:

http://goo.gl/jzcq5

Nie mam pewności, czy współczesne wersje są już w nowej ortografii (wg mnie chyba nie). Mnie to by nie przeszkadzało ze względu na wymowę. Słownik działa z dysku twardego, a wymowa z płyty (no chyba żeby podpiąć image na wirtualnym napędzie). Jest też program dla Linuksa o nazwie kydpdict czytający słowniki YDP (Collinsa także) - w jednym okienku, także czyta wymowę z płyty, ale jakby skopiować pliki audio z CD na twardziela i pokazać mu, gdzie są w opcjach (+ jako player mpg321 lub mplayer), to wtedy wszystko leci bez płyty i nawet z dwoma słownikami na raz dostępnymi w jednym interfejsie (czyli nawet lepiej niż pod M$ Win).

Czyli więc wszystkie te słowa będą wymawiane z -i: na końcu? OK, może akurat z przepastnych głębin pamięci wyciągnęłam akurat takie.

Mnie chodziło raczej o zastosowanie poniższej reguły:

Akcentowaną głoskę "ie" wymawia się na końcu wyrazu jak długie "i". Nieakcentowaną głoskę "ie" wymawia się jak "je".

To znaczy, że w jednych słowach ta głoska jest akcentowana, a w innych nie?

A może chodzi o "formę" wyrazu - w liczbie pojedynczej zawsze akcentowana, a w mnogiej akcent pada na przedostatnią? Wtedy by pasowało: Energie - Energien ["Energijen", jak to mówią]

Bardzo dobra definicja. Kryśka i Zośka się spisały. Na potrzeby szkolne wystarczy aż z nawiązką. Oczywiście to nieznaczne uproszczenie szkolne, bo nawet w "Energien" głoska "ie" także posiada swój akcent (wprawdzie znacznie osłabiony, ale nadal) - wynika to z naturalnej napiętości "ie" (teoretycznie fachowo wymawia się przy napiętych wiązadłach głosowych), ale takie zrozumienie, jak Kryśka i Zośka podają oraz Twoje pojmowanie tego czegoś jest ok, wygodne, praktyczne. Nie ma co sobie głowy zawracać niuansami - najważniejsza jest praktyka i własne qmanie.

Oczywiście to nieznaczne uproszczenie szkolne, bo nawet w "Energien" głoska "ie" także posiada swój akcent (wprawdzie znacznie osłabiony, ale nadal) - wynika to z naturalnej napiętości "ie"

Rozumiem, o co chodzi i tak mówię (chociaż sama nie umiem określić słowami tego zjawiska fonetycznego). Tak jest, kumanie jest najważniejsze